Sau Cách
mạng tháng Tám và Toàn quốc kháng chiến, Vũ Bằng cùng gia
đình tản cư. Năm 1948, hồi cư về Hà Nội. Năm 1954, Vũ Bằng
vào Nam, tiếp tục viết báo, viết văn.
Mất năm 1984
tại Sài Gòn.
Tác phẩm chính:
Một mình trong đêm tối (tiểu thuyết, 1937). Truyện hai người
(tiểu thuyết), 1940. Tội ác và hối hận (tiểu thuyết), 1940.
Bèo nước (tiểu thuyết, 1944). Ba truyện mổ bụng (tập truyện,
1941). Cai (hồi ký, 1944). Miếng ngon Hà Nội (bút ký, 1960).
Miếng lạ miền Nam (bút ký, 1969). Bốn mươi năm nói láo (hồi
ký, 1969). Mê chữ (tập truyện, 1970). Thương nhớ mười hai
(hồi ký, 1972). Người làm mả vợ (tập truyện ký, 1973).
Bóng ma nhà mệ Hoát (tiểu thuyết, 1973)..
[
Trở Về ]
Vũ
Bằng (1913 -1984)
Vương
Trùng Dương
"Nếu
một ngày kia, Trời xử phiên án cuối cùng, hỏi tôi nếu
trở lại làm người thì sẽ làm gì... Nếu trở lại làm
người, con cứ lại xin làm báo" Vũ Bằng
Vũ
Bằng tên thật Vũ Đăng Bằng, sinh ngày 03-6-1913 tại Hà Nội.
Thân phụ ông là chủ nhân nhà sách Quảng Thịnh, phố Hàng
Gai, Hà Nội. Ông theo học Trường Albert Sarraut, tốt nghiệp
Tú Tài Pháp. Ông không thích tiếp tục con đường học vấn
và làm công chức mà dấn thân vào nghiệp cầm bút. Ngoài
ra, ông còn ký với các bút hiệu: Lê Tâm, Hoàng Thị Trâm,
Vũ Tường Khanh...
Năm
1931, ông khởi sự sáng tác tập văn trào phúng Lọ Văn. Sinh
hoạt trong văn giới và báo giới, bản tính phóng túng, thích
ăn chơi, thuốc phiện "Tôi hút. Tôi uống rượu và tôi chơi...
bợm" (Bốn Mươi Năm Nói Láo) nhưng vài năm sau ông tự chủ
được bản thân nên ly dị được với "nàng tiên nâu"; ông
viết tác phẩm Cai, hồi ký ghi lại quãng đời của ông từ
con nghiện, dụ dỗ tình nhân trở thành con nghiện cho dến
khi tan vỡ cuộc tình, vào bệnh viện mới dứt bỏ.
Trong
lãnh vực báo chí, ngay từ thời trai trẻ ông đã cộng tác
với nhiều tờ báo ở Hà Nội trong thập niên 30, 40... Chủ
Bút tờ Tiểu Thuyết Thứ Bảy, Thư Ký tòa soạn tờ Trung
Bắc Chủ Nhật... cho đến khi tên tuổi của ông quen thuộc
trong làng báo, nhiều tờ, nhiều mục đều có Vũ Bằng. "Viết
báo, viết báo, thầu báo cai đầu dài ba bốn tờ một lúc.
Anh viết đủ thứ, từ thượng vàng hạ cám, từ cái hộp
thư, cái tin vặt, cái vui cười, cái biết ai tâm sự đến
truyện ngắn, truyện dài đăng từng kỳ" (Tô Hoài).
Trong
tác phẩm Văn Học Miền Nam, Võ Phiến đề cập đến tài
năng làm báo của ông: "Vũ Bằng có lúc tay nầy một tờ báo
của Vũ Đình Long, tay kia một tờ khác của Nguyễn Doãn Vượng;
có lúc một mình trông nôm cả ba tờ báo ở Sài Gòn (Đồng
Nai, Sài Gòn Mai và Tiếng Dân; lại có lúc vừa viết cho Dân
Chúng, làm Tổng Thư Ký báo Tin Điện, lại vừa hợp tác với
người thứ ba làm báo Vit Vịt...". Ông dấn thân vào nghiệp
báo vời nỗi đam mê, song song với nhiều thể loại đóng
góp trên tờ báo, ông sáng tác đều đặn nhiều tác phẩm.
Trong
tác phẩm Nhà Văn Hiện Đại của Vũ Ngọc Phan: "Tập tiểu
thuyết đầu tay của Vũ Bằng là Một Mình Trong Đêm Tối
(in tại Trung Bắc Tân Văn - Hà Nội, 1937), kế đến tập Truyện
Hai Người (Tân Dân - Hà Nội, 1940), Tội Ác Và Hối Hận (Phổ
Thông bán nguyệt san, số 66 ngày 1-9-1940, Để Cho Chàng Khỏi
Khổ (Phổ Thông BNS, số 78 Ngày 1-3-1941)".
Vào
Nam năm 1954, ông làm việc tại Việt Tấn Xã và cộng tác
với nhiều tờ báo. Ông chuyên về dịch thuật nhiều hơn
sáng tác. Đặc biết với "cái ăn" ông viết rất tuyệt vời,
thưởng ngoạn món ăn như cảm nhận được thi vị của cuộc
sống.
Về
tình duyên, năm 1935, ông lập gia đình với bà Nguyễn Thị
Quỳ, người Thuận Thành, Bắc Ninh. Bà Quỳ lớn hơn ông 7
tuổi và đã có một đời chồng nhưng vợ chồng bất hòa
nên khi gặp Vũ Bằng, bà ly dị để lập lại cuộc tình.
Hai người có được người con trai là Vũ Hoàng Tuấn. Năm
1954, ông vào Nam, để lại vợ con ở Hà Nội, năm 1967, bà
Quỳ qua đời. Trong tác phẩm Thương Nhớ Mười Hai, ông viết
về hình ảnh người vợ bên kia vỹ tuyến, khởi sự từ
tháng Giêng 1960, ròng rã mười hai năm mới hoàn thành vào
năm 1971.
Ở
Sài Gòn, ông lập gia đình với người phụ việc, bà Phấn,
nhỏ hơn ông 15 tuổi, hai người có được 6 đứa con.
Ông
mất ngày 07-4-1984.
_____________
Tác
phẩm đã xuất bản: Một Mình Trong Đêm Tối (Trung Bắc Tân
Văn, Hà Nội Chuyển) - Hai Người (Tân Dân, Hà Nội 1940) -
Ba Truyện Mổ Bụng (Tân Dân, Hà Nội, 1941) - Cai (Tân Dân,
Hà Nội 1943) - Bèo Nước ( Thăng Long, Hà Nội 1944)...
Ăn
Tết Thủy Tiên (1954) - Khảo Luận Về Tiểu Thuyết (1955) -
Miếng Ngon Hà Nội (1957) - Bốn Mươi Năm Nói Láo (1969) - Món
Lạ Miền Nam (1970) - Cái Đèn Lồng (1971) - Nhà Văn Lắm Chuyện
(1971) - Những Cây Cười Tiền Chiến (1971) - Nói Có Sách (1971)
- Thương Nhớ Mười Hai (1972)...
Vương
Trùng Dương