| Chim Việt
Cành Nam
[
Trở Về ]
[ Trang chủ ]
[ Tác giả
]
|
|
QUAN
ÂM THỊ KÍNH
NGƯỜI KỂ TRUYỆN: TÂM
MINH NGÔ TẰNG GIAO
|
|
Truyện "Quan Âm Thị Kính" không rõ xuất hiện từ thời nào và do ai sáng tác ra. Thoạt tiên truyện là một khúc hát chèo gồm nhiều đoạn, với ngôn từ rất bình dị và tự nhiên, rõ ràng là một khúc hát của dân quê, của đại chúng. Về sau mới có truyện thơ "Quan Âm Thị Kính" xuất hiện, được viết bằng thể thơ "lục bát", mang nhiều ý nghĩa thâm thúy của cả đạo Nho lẫn đạo Phật. Người ta phỏng đoán rằng tác giả chắc phải là một người có học thức. Truyện "Quan Âm Thị Kính" thấy có bản in năm 1868 mang tiêu đề là "Quán Âm Chú Giải Tân Truyện", bằng chữ Nôm. Tất cả gồm 788 câu thơ "lục bát" và một lá thư của tiểu Kính Tâm gửi về cha mẹ được viết theo lối văn "biền ngẫu". Bản in đầu tiên bằng chữ quốc ngữ do Nguyễn Văn Vĩnh ấn hành năm 1911. Nhân vật chính trong truyện là Thị Kính, một hóa thân của "Bồ Tát Quan Thế Âm". "Bồ Tát" có nghĩa là người tu hành gần đến bậc Phật và thường có lòng từ bi cứu khổ cho khắp cả mọi chúng sinh. "Quan" là quan sát, xem xét, lắng nghe. "Thế" là thế gian, là cõi đời. "Âm" là âm thanh, là tiếng nói. "Quan Thế Âm" là lắng nghe các âm thanh, các tiếng kêu cứu của người thế gian đang bị lâm nạn, đang chìm trong biển khổ để đến cứu vớt họ. Theo nghĩa kinh điển nhà Phật hai chữ "quan" và "quán" có đồng một nghĩa. Chính vì thế mà người ta có thể nói là "Quan Thế Âm" hay "Quán Thế Âm" cũng được. Về sau người ta gọi tắt là "Quan Âm" hay "Quán Âm". Tóm tắt truyện "Quan Âm Thị Kính" như sau: Có một người nam tu hành qua chín kiếp. Gần thành Phật. Cuối cùng chỉ vì một thoáng tà tâm nên bị đầu thai xuống trần thế làm con gái. Tên Thị Kính. Cô gái lấy chồng là Thiện Sĩ. Bị nghi oan là muốn giết chồng. Cô trở về nhà cha mẹ. Cải trang thành người nam. Tìm đến chùa Vân xin đi tu. Được gọi là chú tiểu Kính Tâm. Trong làng có ả Thị Mầu lẳng lơ, mang thai, đổ tội cho tiểu là cha đứa trẻ. Tiểu không nhận tội, bị làng tra khảo và mọi người chê bai. Sư chùa Vân phải lãnh tiểu về. Thị Mầu sinh con đem đến bỏ cho tiểu. Tiểu nhẫn nhục nuôi trẻ. Khi tiểu qua đời mọi người mới biết tiểu là người nữ. Gia đình Thị Mầu phải lo việc tang ma. Thị Mầu xấu hổ tự tử chết. Trong đám tang Kính Tâm có sự hiện diện của cha mẹ Kính Tâm cùng chàng Thiện Sĩ và đứa trẻ con Thị Mầu. Kính Tâm siêu thăng thành Phật Quan Âm. Cha mẹ và đứa trẻ cũng được siêu thăng. Riêng Thiện Sĩ thời làm con vẹt đứng nhờ một bên. Truyện "Quan Âm Thị Kính" đề cao các hạnh trì giới, tinh tấn và nhẫn nhục cùng cực. Ngoài ra truyện còn đề cập tới hai vấn đề là chữ "hiếu" và chữ "nhân" của người xuất gia theo đạo Phật. Tiểu Kính Tâm tuy xuất gia nhưng lòng thương nhớ cha mẹ vẫn tràn đầy. Người xuất gia không chấm dứt tình cảm với gia đình mà chỉ nâng tình cảm đó lên một bình diện rộng lớn với một mức độ thắm thiết, sâu sắc và cao cả hơn mà thôi. Quan niệm hiếu không chỉ nhắm vào mỗi việc chăm sóc, phụng dưỡng cha mẹ bằng vật chất mà còn phải tìm mọi cách để độ cho cha mẹ thoát khỏi vòng sinh tử luân hồi, vì Đạo Phật là đạo giải thoát. Kính Tâm mặc dù bị Thị Mầu vu oan, chịu khổ sở, nhưng vẫn hết lòng nuôi con Thị Mầu chu đáo, tận tình như nuôi con đẻ của chính mình. Bởi vì Đức Phật dạy người xuất gia phải có lòng từ rộng lớn, phải thương yêu tất cả mọi chúng sinh như là người mẹ thương yêu con ruột của mình. Như vậy bà Thị Kính, tức tiểu Kính Tâm, xuất gia tu Đạo Phật đã đền đáp đầy đủ công ơn cha mẹ, đồng thời lại giúp đời, cứu người. Cả hai chữ hiếu và chữ nhân đều vẹn toàn. Tinh thần Phật Giáo đã là một ngọn hải đăng chói sáng hướng dẫn cho bà Thị Kính trong hành trình vượt qua con sông mê để vươn tới bến bờ giác ngộ, để bà Thị Kính trở thành tiểu Kính Tâm và sau đó tiểu Kính Tâm trở thành Đức Phật Quan Âm. Truyện "Quan Âm Thị Kính" được lưu truyền trong dân gian qua các thế hệ cả hơn một thế kỷ rồi nhưng vì chất chứa nhiều từ ngữ và điển tích khó hiểu nên gây trở ngại cho người đọc. Trong cuốn "TRUYỆN THƠ QUAN ÂM THỊ KÍNH" này soạn giả đã đọc lại truyện xưa, dựa vào các lời chú thích, nhất là tham khảo cuốn "Giải Thích Truyện Quán Âm Thị Kính" của Thiều Chửu, để gần như theo sát với nguyên bản mà kể lại toàn bộ câu truyện, cũng bằng thơ "lục bát", với lời lẽ bình dị, cho người đọc dễ hiểu hơn. DIỆU
PHƯƠNG
|
|
Phải tu tinh tấn dài lâu mới thành, Truyện xưa kể rõ ngọn ngành Có người nam nọ tu hành mãi thôi Xuất gia từ thuở thiếu thời Tu qua chín kiếp luân hồi thành tâm Rũ gần sạch hết bụi trần Và kỳ chứng quả cũng gần tầm tay Kể như đắc đạo chuyến này Gần như thành Phật, lành thay vô ngần! Cuối cùng lại bị sa chân Khi cô gái đẹp tới gần lả lơi Trăng hoa tình ái ướm lời Dấu yêu nài ép duyên đời dài lâu, Người tu thổ lộ đôi câu Rằng điều ong bướm trước sau lánh rồi Họa chăng đợi kiếp khác thôi Kiếp này mình trót là người tu thân. Than ôi một thoáng tà tâm Chỉ vì một niệm sai lầm phút giây Người tu nhân xấu vừa gây Chịu thêm bao cảnh đọa đày bản thân Để rồi lại bị trầm luân Thác ngay xuống cõi dương gian làm người. |
|
Đầu thai vào tại nhà hai vợ chồng Vào gia đình của Mãng ông Cửa nhà tài sản bậc trung bình thường Vợ chồng hòa thuận yêu thương Không con, lớn tuổi, lòng đương buồn rầu, Cả hai tha thiết khẩn cầu Mong con trai đã từ lâu lắm rồi Nay tuy sinh một gái thôi Bõ lời cầu khẩn cho nơi muộn màng. Đặt tên Thị Kính cho nàng Vợ chồng ông Mãng vô vàn sướng vui Chăm lo, dạy dỗ, dưỡng nuôi Cho ăn học mãi tới thời lớn khôn Thương yêu, quý mến con luôn. Nhìn cô con gái làng thôn khen thầm Dung nhan xinh đẹp bội phần "Công, dung, ngôn, hạnh" xa gần ngợi ca Vừa tài sắc, lại nết na Tỏ ra hiếu với mẹ cha sinh thành. Thời gian thoáng chốc trôi nhanh Tới ngày cô gái chờ thành lứa đôi Đúng như cha mẹ ngỏ lời Môn đăng hộ đối tìm nơi gả chồng. |
|
Thế gia dòng dõi đã trong bao đời Gia đình sinh được một trai Đặt tên Thiện Sĩ một mai nối dòng Mẹ cha yêu quý vô cùng Lo cho ăn học cầu mong về già. Thời kỳ thơ ấu đã qua Ngoài hai mươi tuổi nay đà thành niên Giỏi giang, chăm chỉ, lành hiền Đã vừa hay chữ, lại thêm đẹp người Chỉ ham học, chẳng ham chơi Chưa hề để mắt tới ai trong vùng Nghĩ rằng danh phận mà xong Thời bao người đẹp vui lòng kết đôi. Tháng ngày lần lượt dần trôi Gia đình Thiện Sĩ nghe lời đồn ra Rằng ông bà Mãng vùng nhà Có cô con gái mặn mà đẹp xinh Hỏi làm vợ cho con mình Con nhà tốt nết quả tình đẹp đôi, Gia đình bàn tính xong xuôi Mối manh quyết định mượn người đi luôn Mang thơ ngỏ ý cầu hôn Qua nhà họ Mãng ngay hôm sau liền Muốn xin được cưới dâu hiền Là nàng Thị Kính khắp miền nổi danh. |
|
Xem xong hiểu rõ ý tình đầu đuôi Mãng ông hứa sẽ trả lời, Rồi ông cùng vợ tức thời bàn nhau Thấy đây là chỗ quen lâu Họ Sùng vốn cũng công hầu xưa kia Con trai rèn luyện sớm khuya Dùi mài kinh sử theo nghề bút nghiên So ra tốt đẹp nhân duyên Một bên gái sắc, một bên trai tài Thật vừa lứa, thật xứng đôi Như đôi chim sát cánh nơi đầu cành Hai bên tương xứng gia đình Dâu gia kết lại tác thành hợp thay. Sau khi quyết định chuyện này Chỉ thêm có một vài ngày nữa thôi Tơ duyên đã khéo xe rồi Ông bà vội viết thư hồi đáp luôn Tin vui đậm nét giấy hồng Nhận lời Thiện Sĩ cầu hôn con mình. |
|
Sau khi hay chuyện có đành lòng đâu Miên man trằn trọc canh thâu Tấm lòng thương cảm đeo sầu xót xa Nghĩ thầm cha mẹ sắp già Một khi mình đã bước qua nhà chồng Nhờ ai cha mẹ cậy trông Em trai không có, an lòng được sao, Có mình phận gái má đào Tới lui chăm sóc, ra vào thăm nom Sớm hôm trọn đạo làm con Vắng mình cha mẹ biết còn yên không? Lấy chồng thời phải theo chồng Ôi thôi cha mẹ còn mong nhờ gì! |
|
Thấy nàng lộ vẻ sầu bi võ vàng Mới kêu nàng tới dạy rằng: "Theo như thông lệ đã hằng bao lâu Phận con là gái trước sau Lớn lên thường tới làm dâu nhà người, Gia đình mình được ơn Trời Cho nhiều phúc đức, nay mai dù già Mẹ cha có thể sinh ra Thêm em trai nữa thế là tạm yên Chuyện nhà con chớ muộn phiền Mẹ cha còn khỏe, con nên an lòng. Mai này về ở nhà chồng Giữ gìn "tứ đức", "tam tòng" dài lâu Giữ cho trọn đạo làm dâu Tránh điều trách cứ, tránh câu giận hờn, Dù sao đi lại cũng gần Nhớ nhà thuận tiện mỗi lần về thăm Rất dễ dàng, chẳng khó khăn Đừng buồn bã lắm, chớ băn khoăn nhiều!" Nghe lời cha mẹ kính yêu Ân cần dạy dỗ đủ điều thiết thân Nàng Thị Kính mới bình tâm Trong lòng khuây khỏa, lo dần vơi đi Ngưng dòng nước mắt sầu bi, Thoảng nghe tiếng gió thầm thì canh thâu. |
|
Hai gia đình đã bắt đầu kết liên Đủ năm lễ thực hiện liền Trước là dạm mặt khởi duyên tác thành Sau là chạm ngõ ngày lành Ăn hỏi, dẫn cưới tiến hành tiếp nhau Cuối cùng là lễ rước dâu Tiếng chiêng tiếng trống lao xao dập dình Giúp vui cho hai gia đình Cô dâu chú rể kết tình lứa đôi Duyên cầm sắt đẹp tuyệt vời Nàng lên xe rước về nơi nhà chồng. Vườn đào phô đẹp sắc hồng Đón nàng thoang thoảng hương nồng đầu Xuân, Đêm về trăng chiếu sáng ngần Chàng nàng kề cận giữa sân thề bồi Mong mãn kiếp, ước suốt đời Mãi cùng đoàn tụ chẳng rời xa nhau, Lời thề như đá khắc sâu Như là đem thếp vàng đâu khác gì. |
|
Nàng dâu Thị Kính thôi thì đáng khen Đoan trang, trung hiếu, lành hiền Đủ bao nết tốt ở trên cõi đời Nữ công gia chánh hơn người Thức khuya, dậy sớm coi nơi việc nhà Hết lòng hầu hạ mẹ cha, Những khi nhàn rỗi ngắm hoa cùng chồng Thơ ngâm vịnh rất tinh thông Quả là tài sắc cũng đồng ngang nhau. Nàng khuyên chàng học chuyên sâu Đêm ngày sách vở để mau thành tài Sau này thi đỗ rạng ngời Làm quan danh giá cuộc đời thăng hoa Vui chồng vợ, đẹp cửa nhà Tràn đầy hạnh phúc, chan hòa tình thương. Cả hai quấn quýt vấn vương Phòng riêng sinh hoạt bình thường hằng đêm Chàng thời vui thú bút nghiên Chỉ lo bạn với sách đèn chăm thay, Nàng thời kim chỉ vá may Bên chàng mong đợi một ngày thành danh. |
|
Mệt vì ráng sức học hành lâu nay Mỏi lưng chàng mới nhẹ quay Tựa vào vợ quý ở ngay cận kề, Nhìn chồng mệt mỏi kể chi Liếc trông thấy sợi râu kia lạ thường Mọc ra ngược ngang cằm chàng Dao con sẵn đấy nên nàng cầm lên Đưa vào định cắt râu trên, Đúng ngay lúc đó chàng liền tỉnh ra Giật mình, hoảng hốt, hét la Ngờ rằng vợ có ý tà chi đây Thất thần nào rõ gian ngay Hô rằng vợ định ra tay giết mình. |
|
Nghe con la lối quả tình hoang mang Vùng lên chạy đến hỏi rằng: "Giữa đêm khuya khoắt sao vang những lời Nghe ghê gớm thấy rụng rời?" Bấy giờ Thiện Sĩ tức thời than van: "Con đang thiếp ngủ chập chờn Giật mình tỉnh dậy bất thần nhận ra Kề ngay cổ chứ không xa Một con dao nhọn thấy mà hãi thay Vợ con dao nắm trong tay Rõ ràng có ý đêm này hại con May con bừng tỉnh kịp luôn Nhờ ơn bảo hộ quỷ thần hai vai." |
|
Nàng dâu Thị Kính khoan thai thưa trình Đầu đuôi mọi chuyện phân minh: "Con từ lúc kết duyên thành lứa đôi Cùng chồng khăng khít mãi thôi Giữ tâm ngay thẳng, sống đời sạch trong Lòng luôn luôn kính mến chồng Vừa không phụ nghĩa, lại không bạc tình, Chồng con vì mải học hành Cho nên mỏi mệt thân mình xiết bao Sẵn con nên dựa đầu vào Rồi thiu thiu ngủ có nào tỉnh đâu, Con nhìn sang thấy cọng râu Trên cằm mọc ngược chắc lâu nay rồi Nên con định cắt giúp thôi Trên tay dao sẵn con thời đưa ra Chứ đâu có ý gian tà Con xin thưa để mẹ cha tỏ tường Giãi bày thành thật mọi đường Mong cha mẹ xét kỹ càng kẻo oan!" Mẹ cha chàng cất tiếng than: "Bảo cho hay gái lăng loàn thiếu chi Vắng chồng những lúc sớm khuya Đàn bà lắm kẻ thường đi ngoại tình Chứ đâu yên phận gia đình Ra tuồng trắc nết, trung trinh sá gì, May con ta chẳng lâm nguy Nên vùng tỉnh dậy rất chi kịp thời Nếu say ngủ chắc tàn đời Đây đâu còn phải chuyện chơi bình thường!" |
|
Sai người tức khắc đi sang thỉnh mời Vợ chồng ông Mãng hai người Qua nhà Thiện Sĩ nghe lời trách than: "Xin nghe chuyện lạ vô vàn Vợ chồng duyên kiếp dở dang nào ngờ Sông sâu còn có kẻ dò Lòng người nham hiểm dễ đo được nào Nàng dâu vô phúc biết bao Ngoại tình trắng trợn, muốn mau giết chồng Sinh con ai dễ sinh lòng Chuyện này đã rõ ta không cần bàn Khỏi tra xét, đừng hỏi han Xin ông bà hãy mau mang con về Để rồi dạy dỗ tùy nghi Gia đình tôi chẳng còn gì liên quan." |
|
Vợ chồng ông Mãng cảm thương con mình Tủi thân mắt lệ trào nhanh Nói rằng: "Thật quả tốt lành lâu nay Con tôi về ở nhà này Làm dâu, bổn phận lo đầy đủ sao Vợ chồng trọn nghĩa trước sau Hai bên cha mẹ gần nhau kết tình Đẹp cho cả hai gia đình Chúng tôi hiếm muộn chỉ sinh ra đời Muộn màng một gái mà thôi Nào ngờ xảy chuyện bi ai thế này Làm tình nghĩa mất từ đây Nhân duyên dang dở, tới ngày chia xa Tựa như bát nước đổ ra Làm sao hốt lại, thật là tiếc ghê, Chúng tôi xin lĩnh con về Chỉ vì đuối lý nên chi cam đành Dễ gì tránh tiếng đồn quanh Bà con thiên hạ mặc tình cười chê." Trước khi từ giã ra về Luôn luôn muốn giữ trọn bề gia phong Hai ông bà Mãng gọi con Lạy chào cha mẹ của chồng trước tiên Tỏ ra một đấng dâu hiền Xong rồi nàng mới đến phiên chào chồng. |
|
Mặt hoa ủ dột, má hồng sầu đau Nàng dâu từ biệt cúi đầu Chào cha mẹ trước rồi sau chào chồng Mắt tuôn lệ tủi ròng ròng Giãi bày thổn thức nỗi lòng bi thương: "Từ khi kết nghĩa đá vàng Về làm dâu, ước mong chàng chở che Dám đâu phụ nghĩa phu thê Qủy thần chứng giám lời thề thiết thân Vì đâu xảy chuyện bất thần Tự nhiên vừa hợp đã phân đôi đường Kiếp này thôi đã lỡ làng Mong gì tác hợp cùng chàng kiếp sau Hôn nhân tan vỡ còn đâu Vợ chồng đành giã biệt nhau buổi này!" Ngập ngừng tới lúc chia tay Cả chồng lẫn vợ giờ đây sụt sùi Cùng thương cảm, cùng ngậm ngùi Khóc than không biết ai người nhẫn tâm Đang tay gây chuyện ly phân Khiến cho tan nát duyên phần lứa đôi, Lòng chàng nghĩ lại bồi hồi Trước thì còn giận, nay thời lại thương Hối vì sự đã lỡ làng Duyên này mà đã dở dang lỡ thì Tương lai thiết lấy ai chi Tình xưa nghĩa cũ còn ghi nặëng lòng. Một làn gió lọt qua song Bức mành rung nhẹ như cùng thở than Hai người nước mắt chứa chan Phút giây ly biệt vô vàn đớn đau Biết bao kỷ niệm cùng nhau Mảnh y vương phấn, mái đầu ướp hương Tiếc thay chia cách đôi đường Tương lai không biết ai nàng trao duyên Ra đi vương vấn không yên Dù cho đến chết khó quên chuyện mình. |
|
Từ khi về với gia đình xưa kia Lệ buồn ứa mãi bờ mi Nàng không còn muốn nghĩ gì đến ai Một thời oan trái chông gai Thêm đời chồng nữa người ngoài cười chê Mặt nào cứ mãi u mê Một lần đã đủ ê chề đời hoa Nàng than: "Gia cảnh nỗi nhà Neo đơn chỉ có mình là con thôi Anh em nếu có thêm người Thời mình nhắm mắt lìa đời là yên Còn hơn khổ não triền miên Còn hơn ôm nỗi muộn phiền trong tâm Nếu mình lìa cõi dương trần Lấy ai phụng dưỡng song thân sớm chiều!" Phòng riêng rã rượi tiêu điều Gió đưa tiếng thảm, đèn khêu bóng sầu Một ngày sao thấy thật lâu Dài bằng cả một năm đâu khác nào Hai hàng nước mắt tuôn trào Uống ăn chẳng thiết thấy sao chán chường Đêm không yên giấc mộng thường, Nực cười vì chuyện nhỏ dường sợi lông Mà gây hậu quả khốn cùng To như trái núi so không kém gì, Phần nàng tủi phận mọi bề Phần cha mẹ cũng chẳng hề được yên Da mồi, tóc bạc, cao niên Vẫn lâm vào cảnh ưu phiền khôn khuây Ai gieo nỗi khổ này đây? Phận nàng là gái bó tay mất rồi Nàng không mang được niềm vui Chỉ đem ai oán cho nơi gia đình Công ơn cha mẹ dưỡng sinh Lấy chi báo đáp trọn tình trước sau. |
|
Chợït nàng nghĩ tới đạo mầu quang vinh: "Có khi dốc chí tu hành Lánh miền trần tục nương mình cửa không Mau gạn đục, sớm khơi trong Nhờ ơn Phật độ mới mong an lành, Đạo mầu độ khắp chúng sinh Giúp người tu diệt ngọn ngành khổ đau, Mình dành phúc đức lại sau Kính dâng cha mẹ để mau đáp đền Ân sâu nghĩa nặng nào quên Phần mình cũng hưởng được niềm an vui Duyên trần đã lắm ngậm ngùi Vào tu cửa Phật tránh đời gian truân, Nhưng thưa gửi cùng song thân E rằng sẽ gặp khó khăn thật tình Dù cha mẹ rất tâm thành Cũng không dễ để cho mình đi tu Thôi thời tránh chuyện trình thưa Tự mình quyết định còn chờ đợi chi Quản gì thêm tiếng thị phi Đời mình đã lắm sầu bi chán chường!" Sau khi tính toán mọi đường Nàng bèn theo kế tìm phương trốn liền, Xuất gia chí đã vững bền Gia đình tạm lánh, cửa Thiền tìm nương Viết thư để lại kính tường Nàng ra đi giữa đêm trường đầy sao Trăng vàng đưa lối trên cao. Biết mình phận gái ai nào cho tu Cho nên nàng chẳng chần chừ Lấy quần áo mặc giả như trai rồi Giả trai mới dễ tu thôi Căn nguyên nguồn cội ai thời rõ đâu. |
|
Đọc thư kinh ngạc cúi đầu nghĩ suy Sững sờ, bối rối, sầu bi Lo cho thân gái ra đi dặm trường Bao nhiêu trở ngại bất thường Ở nơi lạ lẫm trên đường thẳm xa Rồi đây tai tiếng thêm ra Rằng con lại đã bỏ nhà theo trai Thật là bể khổ cuộc đời Nuôi con khôn lớn mong hồi cậy trông Tiếc thay cho gái má hồng Duyên không đằm thắm, phận không tốt lành, Chắc là nay đã rắp ranh Tìm nơi vụng trộm ái tình gái trai Vậy thì sao chẳng một lời Mẹ cha mà biết tức thời gả ngay Nhưng con tốt nết xưa nay Lẽ nào theo thói xấu này được sao Mưa sa gió táp vì đâu Để cho phận gái dãi dầu, long đong Vừa xa lìa với nhà chồng Bây giờ lại cách chia không một lời Mặc cha mẹ già đơn côi Mắt lòa, chân chậm nghĩ thời xót xa, Con trai không có trong nhà Mình con là gái vậy mà bỏ đi Bắc nam đôi ngả phân ly Phương trời xa lạ dễ chi kiếm nào Biết con sống chết ra sao Có còn cảm ứng lời cầu mẹ cha Tuổi già lụ khụ ở nhà Thật là đau khổ, thật là thảm thương Đêm nghe tiếng dế kêu sương Hè dài ba tháng canh trường cuốc kêu. |
|
Nỗi lòng Thị Kính sớm chiều khôn nguôi Lo cho cha mẹ mãi thôi Công ơn dưỡng dục như trời mênh mông Như là bể rộng muôn trùng Bao giờ có dịp mà mong đáp đền Nàng buồn bã, dạ chẳng yên Tấm lòng hiếu thảo khơi thêm mạch sầu Mẹ cha đã bạc mái đầu Biết ai thay thế mình hầu hạ đây? Nỗi lòng thương cảm dâng đầy Tâm tư thiểu não hao gầy tấm thân Lâu nay phiêu bạt bước chân Lang thang đất khách tần ngần khôn khuây Chập chờn giấc mộng bao ngày Tình quê đành gửi đám mây cuối trời. |
|
Rồi nàng Thị Kính dừng nơi chốn này Đây chùa Vân đẹp đẽ thay Bốn bề phong cảnh đắm say lòng trần Quanh chùa thanh tịnh vô ngần, Nàng qua chánh điện dừng chân nhìn vào Bàn thờ Phật ở trên cao Dưới là sư cụ thanh tao dáng hình Đang ngồi nghiêm chỉnh tụng kinh Tiếng chuông tiếng mõ an bình hòa theo Lời kinh thanh thoát cao siêu Như gieo chân lý giáo điều thâm sâu Nàng nghe chợt nghĩ đạo mầu Nơi đây cũng dễ đổi sầu làm vui. Chờ khi sư tụng xong xuôi Nàng bèn nhẹ bước vào nơi điện thờ Lạy chào kính cẩn trước sư Thành tâm quỳ xuống xin thưa ngọn ngành Họ tên, quê quán của mình Thêm rằng mình vốn học hành văn chương Lợi danh không muốn tìm đường Chán trò giả dối tầm thường thế gian Nên quay về ánh đạo vàng Tìm nương cửa Phật vô vàn từ bi Đến đây xin được quy y Xa lìa cõi tục rất chi muộn phiền. |
|
Thấy đầy phong cách lại thêm đẹp người Ngạc nhiên sư mới thốt lời: "Từ bi đạo Phật muôn đời chứa chan Độ cho hết thảy nhân gian Riêng con nhà ở dặm ngàn chốn xa Sao con lại bỏ mẹ cha Bỏ nơi êm ấm tìm ra chốn này Suối rừng vắng vẻ lắm thay Quanh năm lặng lẽ, suốt ngày buồn tênh? Hay là con đã thất tình Hờn duyên, tủi phận nên đành bỏ đi? Hay con phạm tội lỗi chi Tìm đường trốn tránh lo bề yên thân Vào chùa ở chốn xa xăm E làm liên lụy khó khăn cho thầy?" |
|
"Thưa thầy con vốn lâu nay lành hiền Là học trò quen bút nghiên Không làm chi quấy gây phiền cho ai Nhà khá giả, vốn con trai Cũng mong nhiều lúc với đời đua tranh Nhưng nhìn thế thái nhân tình Nực cười thấy sự vật quanh cõi đời Đều là trò giả dối thôi Như tuồng ảo thuật có rồi lại không Như mây trôi nổi bềnh bồng Chuyện đời biến ảo mung lung bất thường Thay hình đổi dạng vô chừng Lợi danh phú quý là đường chông gai Nhục nhằn đè nặng đôi vai Nên con muốn thoát khỏi nơi bụi trần Muốn tìm cửa Phật nương thân Tu hành rốt ráo, thành tâm nguyện thề Mong thầy mở lượng từ bi Nhận con tu học còn gì phước hơn!" |
|
"Nói năng lễ độ đúng khuôn phép nhà Vẻ nho phong, chí cao xa Biết đời mọi sự quả là sắc không Như là bọt nước bềnh bồng Như là bóng chớp hiện xong mất liền Như sương tan khi nắng lên Như chiêm bao lúc nửa đêm chập chờn Sao tranh giành mãi phần hơn Để khi thắng lợi ngập tràn sướng vui Nhưng khi lỡ thất bại rồi Quanh năm khổ não, suốt đời sầu bi Nhục vinh, mất được mà chi Xuôi tay nhắm mắt còn gì nữa đâu Chỉ còn lại nấm mộ sâu Chung quanh cỏ mọc một mầu úa xanh Sao bằng dứt chuyện quẩn quanh Dứt đi hình tướng tranh giành lâu nay Sá gì sinh tử vần xoay Tìm về nguồn đạo tràn đầy tịnh thanh Tìm về nẻo sáng tu hành Tìm nương cửa Phật tâm thành cho mau. Con vì kính mến đạo mầu Quyết lòng tìm tới đây đâu ngại ngần Quyết lòng phủi sạch bụi trần Khiến ta cảm thấy muôn phần ưng thay Nhận con làm tiểu chùa này Kính Tâm ta đặt tên ngay từ giờ." |
|
Kính Tâm chú tiểu cửa từ nương thân Hàng ngày học đạo chuyên cần Khơi đèn trí tuệ sáng ngần thêm ra Tìm vui dưới bóng Phật Đà, Đôi khi niềm nhớ quê nhà trào dâng Tâm hồn cảm thấy lâng lâng Năm canh trằn trọc bâng khuâng nặng tình Riêng mình tự biết chuyện mình Giờ đành nén việc gia đình làm khuây Nhận chân ở cõi đời này Ái tình trói buộc chỉ gây lụy trần Đây trò giả dối trăm phần Không nên vướng mắc sa chân bước vào. Quyết theo đường đạo thanh cao Kính Tâm tụng niệm xiết bao nhiệt thành Khi khai kệ, lúc đọc kinh Đánh chuông, gõ mõ âm thanh vang đều, Gió vườn thổi, thông rừng reo Hòa cùng tiếng trúc vẳng theo nhịp nhàng Thiên nhiên rực rỡ ánh vàng Như cùng đồng cảm với chàng Kính Tâm. |
|
Cảnh chùa thanh lịch đón chân khách vào, Tiểu Kính Tâm dáng thanh tao Áo tu đơn giản vẫn sao khác thường Nên trong đám khách thập phương Đàn bà con gái nhiều nàng lưu tâm Kẻ đa tình nảy lòng xuân Muốn tìm phương kế để gần tiểu kia. Trời sinh nhan sắc làm chi Khiến cho lắm kẻ kiếm bề dòm nom Như hoa thắm, tựa hương thơm Làm cho ong bướm phải vờn quanh hoa. |
|
Phú ông tài sản tính ra rất giàu Có con gái tên Thị Mầu Tuổi vừa đôi tám khởi đầu tình duyên Nhiều nơi dạm hỏi cưới xin Tiểu thư chỉ thích ở yên một mình Với cha mẹ, với gia đình Nào đâu có chịu kết tình lứa đôi. Thói nhà nề nếp lâu đời Lên chùa lễ Phật nàng thời rất chăm Cả mồng một lẫn ngày rằm Nàng thường mang các món ăn cúng dường, Nhìn Kính Tâm vẻ bất thường Thị Mầu liếc mắt thấy thương mến chàng Đẹp trai, tuấn tú, dịu dàng, Đa tình cặp mắt của nàng khát khao Người đâu có dáng thanh tao Như hoa in bóng đẹp vào nước trong Như sao lấp lánh từng không Thị Mầu ngó thấy trong lòng say mê Lân la gặp mặt kiếm bề Nhưng nào thưa gửi chút gì được đâu Tiểu kia đã vội cúi đầu Chân thời rảo bước đi mau mất rồi. Thị Mầu lòng dạ bồi hồi Vô minh xui khiến cất lời u mê: "Cầu xin đức Phật độ trì Cho con gần gũi tiểu kia thân tình Dù duyên chồng vợ chẳng thành Lấy nhau không được cũng đành vậy thôi Xin cho dan díu nhất thời Ái ân ít bữa thỏa lời ước mơ!" Lạ thay tiểu vẫn hững hờ Gặp nàng vẫn cứ thờ ơ lạnh lùng, Nàng chờ đợi, nàng mơ mòng Sầu riêng một khối ôm trong tâm hồn Trách ông nguyệt lão kia luôn Biết nhà Phật cấm chẳng còn chữ dâm Chắc ông ra sức cản ngăn Đâu cho nàng dễ được gần tiểu kia. |
|
Thị Mầu day dứt não nề khôn nguôi Gối chăn mơ tưởng mãi thôi, Trong nhà sẵn có một người làm công Đầy tớ trai cũng dễ trông Thị Mầu tình tự thỏa lòng ái ân Khi không tự chủ bản thân Nghĩ rằng phút chốc thông dâm trong nhà Dễ gì lộ việc này ra Ai hay đâu chuyện nguyệt hoa của mình. Nào ngờ giây phút hứng tình Sớm gây hậu quả tác thành nguy tai Hiện ngay hình tướng ra ngoài Có mang ba tháng bào thai rõ ràng Bắt đầu ăn uống chẳng màng Của chua là món nay nàng thích ưa. Mẹ cha thấy vậy nghi ngờ Mới lên tiếng hỏi gái hư đôi lời: "Sao điềm kỳ lạ khác người Con nhiều triệu chứng thấy thời chẳng hay Vậy mà từ bấy lâu nay Bao người hỏi cưới con hay chối từ Biết làm sao được bây giờ Thế là mọi sự kể như lỡ làng, Nếu con trót dại chửa hoang Thời ai gây cảnh đoạn trường này đây? Khó mà giấu giếm lắm thay Trước sau rồi cũng có ngày lộ ra Và rồi tiếng dữ đồn xa Mang điều xấu hổ cho gia đình mình!" Thị Mầu tìm cách chối quanh: Thưa rằng: "Chuyện đó quả tình lạ sao Con như hoa giữ nguyên mầu Giữ lòng trinh trắng trước sau thơm lành Có đâu vì cái xuân tình Để rồi khờ khạo mà đành hoài thân, Nếu con trót dại đôi lần Làm điều trắc nết, sa chân đường tà Thời con đã trốn khỏi nhà Đâu còn ở lại đây mà làm chi Năm xung tháng hạn tới kỳ Nghe đồn chuyện xấu còn gì bực thêm!" |
|
Thời nghe tiếng mõ vang lên phía ngoài Mõ làng loan báo mọi người Họp nhau bàn bạc tại nơi đình làng Đòi ra tra hỏi rõ ràng: "Việc người con gái chửa hoang trong vùng Ngoại tình xấu hổ vô cùng Phải cần xử phạt làm gương cho đời!" Phú ông nghe nói rụng rời Thế là mọi chuyện nguy tai tới rồi Gia đình sẽ khổ mà thôi Ra vào tắc lưỡi, đứng ngồi chẳng yên Vật mình than thở kêu rên: "Tự con sinh sự gây nên việc này Tất nhiên sẽ gánh lụy ngay Chứ nào tai vạ Trời đầy xuống đâu, Hay nhà này đã từ lâu Gặp nền đất xấu trước sau động hoài Hay là con đã gặp ai Dúi đưa thuốc lú, mồi chài bùa yêu Nên dâm bôn mới đặt điều Xấu xa tai tiếng lỡ gieo khắp vùng Vậy mà cười cợt như thường Không hề lo nghĩ thẹn thùng chút nao Hãy khai cho rõ đi nào Kẻo làng bắt phạt gắt gao nặng nề Bà con làng xóm cười chê Mẹ cha xấu hổ, não nề tâm can." |
|
Phú ông vội dắt tay nàng ra đi Nàng thời mang bụng nặng nề Cha già thấp thỏm đi kề một bên Con hư cha mẹ nào yên Chịu bao nhục nhã lụy phiền đớn đau Phú ông khuyên nhủ Thị Mầu: "Liệu đường khai báo trước sau rõ ràng!" Bị tra hỏi trước đình làng Thị Mầu liến thoắng thưa rằng oan khiên: "Phận tôi nhi nữ lành hiền Đạo tam tòng giữ vững bền lâu nay Dù khi đi đó đi đây Người cường bạo chẳng dám gây sự tình Mở lời trêu ghẹo đến mình Chắc ai thêu dệt gian manh chuyện này Đặt điều bêu riếu lắm thay Chứ tôi nào có thói hay dâm tà Bụng hơi to vì chẳng qua Trong người xấu máu ai mà hiểu đây Thật là vạ gió tai bay Bỗng dưng gán tội to tầy trời cao!" Lão làng các vị xôn xao Nghiêm trang vặn hỏi: "Đây nào chuyện chơi Đừng bẻm mép, chớ nhiều lời Chanh chua giọng nói con người gian dâm Để mà chối tội bản thân Tướng hình hiện rõ chẳng cần hỏi thêm, Gái mà cặp mắt láo liên Xanh lèo như nước trong miền hồ thu Đa tình biết mấy cho vừa Lại thêm dáng điệu đong đưa chẳng lành Má màu hồng đã thành xanh Chớ già mồm nữa, khai thành thực mau Có thai đã được bao lâu? Với ai khai rõ? Làng đâu hẹp hòi Lệ làng cho kết hợp thôi Thành chồng thành vợ lứa đôi sống đời, Nếu không làng phải tức thời Đệ đơn lên cửa công nơi chốn này Khó mà êm chuyện được thay Chắc là phải chịu gắt gay khổ hình." |
|
Nghe chừng có lý, đâu đành lặng yên Cõi lòng nao núng ngay liền Nghĩ mình trót dại gây nên họa rồi Dễ gì giấu giếm mãi thôi Phần tên đầy tớ nay thời vắng đây Đã cao chạy, đã xa bay Trốn đi mất tích bao ngày vừa qua Bây giờ mình có khai ra Chỉ thêm xấu hổ cho gia đình mình Không bằng cớ để chứng minh, Nay làng đã bắt khai trình đầu đuôi Thời yêu ai đã lâu rồi Ta nên cứ việc khai người ấy ra Có khi may lại được nhờ Làng cho tác hợp có cơ gặp chàng. Nàng bèn khép nép thưa rằng: "Nay xin thú thật rõ ràng chuyện riêng Dám đâu che giấu gì thêm, Xưa nay con sống ấm êm bình thường Nơi kín cổng, chốn cao tường Không ham bể ái, chẳng vương thuyền tình Không hề ong bướm dập dình Không trai gái với ai quanh trong vùng, Chợt khi lên chốn thiền đường Cùng đi với khách thập phương ngày rằm Bất ngờ gặp tiểu Kính Tâm Hiện ra sau tấm bia sân chùa làng Vẻ thanh tao, dáng dịu dàng Khiến con bỗng phải lòng chàng ngay thôi Quá yêu nên trót thốt lời Nguyện thề chung sống trọn đời ái ân Cho nên đã chẳng ngại ngần Để rồi thất tiết trao thân cho chàng Cúi xin chức sắc trong làng Lệnh cho kết hợp đôi đàng sống chung Thời con cảm tạ vô cùng Ơn như trời biển ghi lòng chẳng quên!" |
|
Rõ ràng chỉ mặt vạch tên người tình Nên làng ra lệnh dẫn trình Kính Tâm phải đến tại đình làng mau Đôi bên đối chứng cùng nhau Trắng đen phân rõ khi vào đôi co. Được tin chùa lấy làm lo Dữ lành nào biết nguyên do việc gì Sư bèn dẫn Kính Tâm đi Tay thời lần hạt, miệng thì tụng kinh Đến nơi làng hỏi sự tình: "Tiểu kia đã quyết tâm thành đi tu Sao điều dâm dục còn ưa? Thị Mầu đây đã trình thưa rõ ràng Hãy khai sự thật với làng Làng thương cũng sẽ tìm đường thứ tha Lời quanh co, ý gian tà Thời đòn roi vọt khó mà thoát đâu!" Lặng nghe lòng dạ đớn đau Kính Tâm cảm thấy đời sao khổ hoài Kiếp tu biết có kéo dài Từ lâu cải dạng con trai tu hành Bây giờ khai thật chuyện mình Sẽ mau thoát tội, quả tình dễ sao Nhưng rồi tu chẳng được nào Ai cho phái nữ đi vào chùa tu, Thực vàng thời thử nào lo Dù cho than nóng, dù cho lửa hồng, Kính Tâm bèn tỏ nỗi lòng: "Biết rằng sắc tức là không lâu rồi Không tức là sắc đấy thôi Nên làm chi vướng vào nơi sắc tình, Như còn trai gái phần mình Thời xin Đức Phật chứng minh trên đầu." Trái tai làng hỏi Thị Mầu Gái hư trắc nết trước sau một lời Rành rành chỉ rõ tiểu thôi. Làng rằng: "Như vậy có đời nào oan Tiểu kia chớ có dối gian Liệu trình cho thực thời làng thứ tha Bề ngoài tâm Phật khoe ra Bề trong phá giới trăng hoa thỏa lòng Bả tình ái còn mơ mòng Thời đường gia thất cũng không cấm nào, Dễ gì dối được Trời cao Giả hình làm tiểu nương vào chùa đây, Khai cho rõ mọi chuyện ngay Nếu không roi vọt làng này khảo tra!" Mặc làng chiêu dụ gần xa Kính Tâm vẫn cứ khai là mình oan. |
|
Tức thì có lệnh của làng truyền ra Dùng đòn vọt để khảo tra Tiếng roi tới tấp nghe mà hãi kinh Nhăn nét mặt, quặn thân hình Mím môi nhẫn nhục, rướn mình đớn đau Tiểu nào chịu nhận tôäi đâu Mặc cho đất thảm trời sầu bữa nay Ngẫm đời sao lắm chua cay Đuốc nào soi thấu oan này được chăng? Thị Mầu một giọng khăng khăng Khai tư tình với chính chàng tiểu thôi Trước sau vẫn giữ nguyên lời Nỡ nào gieo họa cho người hiền lương. Đòn roi chừng đã chán chường Áo quần của tiểu thấy dường tả tơi Thương cho thân tiểu tơi bời Sư bèn lên tiếng như khơi lòng từ Van lơn rằng: "Tiểu đi tu Rất là tinh tấn, rất ư tâm thành Xin làng dẹp bớt lôi đình Mở lòng làm phúc thứ tình một phen Tha cho tiểu vốn lành hiền Khoán làng đòi phạt tôi xin nộp liền." Nghe lời đạo đức cất lên Nguôi cơn giận giữ làng bèn phán ra: "Những toan đòn vọt khảo tra Tới khi tiểu phải thật thà cung khai Nhưng mà sư đã ngỏ lời Lĩnh cho tiểu được về nơi chùa nhà Thời làng mở lượng thứ tha Cho về chùa lại, cải tà ngay đi!" |
|
Kính Tâm cũng tạm một bề yên thân Lửa phiền não cũng dẹp dần Lân la sư mới ân cần nhủ khuyên: "Con từng lâm cảnh lụy phiêàn Bà con làng xóm khắp miền chê bai Nay con ra mái hiên ngoài Lánh mình tạm trú tại nơi cổng chùa Kẻo e thiên hạ không ưa Mỉa mai lên tiếng dây dưa đến thầy. Nếu con phá giới mới đây Thời nên sám hối, từ nay nên chừa Lòng trần gột rửa bợn nhơ Vô minh dẹp sạch, mê mờ xua tan, Nếu con quả thật vô can Tự nhiên mắc phải tiếng oan tầy đình Cũng nên gắng gượng làm thinh Đau lòng dứt bỏ, buồn tình buông trôi. |
|
Lánh nơi chánh điện, xa nơi thiền đường Hiên chùa mái trước tìm nương Bên vườn hoa cúc tỏa hương thơm lừng Vài chồi trúc, dăm khóm tùng Cười cùng gió mát, bạn cùng trăng trong Để thêm khuây khỏa cõi lòng Hướng về đường đạo cầu mong giải phiền Khi kinh kệ, lúc nhang đèn Vang theo chuông mõ tâm hiền thăng hoa Nhìn lên mây trắng nẻo xa Phải chăng chốn đó là nhà song thân? Công ơn cha mẹ vô ngần Nghĩ mình chưa báo được phần nhỏ nhoi Bấy lâu xa cách đôi nơi Song thân chắc mãi ngậm ngùi nhớ con Sóng sầu chợt gợn tâm hồn Kính Tâm cứ ngỡ chẳng còn nạn chi Nào hay tai họa mãi kề Chắc gây nhân xấu nhiều bêà trước đây Cho nên Trời bắt đọa đày Gánh vào nghiệp chướng kiếp này hai phen Giữa gian ngay, giữa trắng đen Mắt phàm phân biệt đôi bên dễ nào Oan khiên chịu tiếng ngập đầu Nuốt niềm tủi nhục trước sau hai lần, Tiểu bèn tụng niệm thành tâm Vang lời kinh Phật, gieo nhân tốt lành Buông cho hết, xả cho nhanh Sá chi thù đứa ô danh dâm tình, Đã không chấp chước thân mình Còn đâu ác nghiệp tạo hình vương theo Chữ rằng nhẫn nhục đủ điều Mới mang hỉ lạc về gieo cõi lòng Nhẫn điều khó nhẫn tột cùng Mới là dấn bước vào vùng chân tu Tu thân thiền định công phu Bao năm trì trí cũng như lọc vàng Mặt quay vào một vách tường Không vương ý tạp, không nương cảnh ngoài. |
|
Thị Mầu đã đủ tới hồi sinh trai Phú ông chẳng chút đoái hoài Phán rằng: "Thằng bé con ai trả về Giữ chi cho lắm ê chề!" Thị Mầu giờ chợt não nề tâm can Thật dở dang, thật lỡ làng Giữ thời mãi khổ, bỏ càng thêm đau Vòng tay ôm giọt máu đào Tới lui thờ thẫn, ra vào đăm chiêu Cuồng dâm một phút làm liều Nào đâu ngờ đến đủ điều gian truân Cắn răng đành dứt tình thâm Mang con đem bỏ, bước chân ngần ngừ. Thị Mầu tới trước cửa chùa Ôm con lén đứng ngó từ phía xa Rồi chân rón rén tinh ma Tới hiên chùa đó nép qua phía ngoài, Tiểu đang tụng niệm khoan thai Bỗng nghe trẻ khóc bên tai ồn ào Giật mình chưa biết tính sao Ngoảnh đi thời dạ nỡ nào đành đây Nhận thời hóa kẻ gian thay, Thị Mầu mặt dạn mày dày tiến lên Bỏ con cạnh tiểu một bên Nói rằng: "Xin trả con liền bữa nay Gắng nuôi trẻ nhỏ từ đây!" Nói xong nàng tất tả quay trở về. |
|
Khéo xui bêu riếu não nề người tu Kính Tâm vốn sẵn tâm từ Rộng như mặt biển, lớn như bầu trời Nên thương yêu khắp mọi người Như là tình mẹ thương nơi con mình Nên mang lòng dạ hiếu sinh Quyết tâm làm phúc, mặc tình chịu dơ Xả thân cứu đứa trẻ thơ Tuy rằng nước lã coi như máu đào Không sinh cũng bỏ công lao Nhọc nhằn nuôi trẻ lẽ nào buông tay Xót tình măng sữa thơ ngây Kính Tâm ôm trẻ, từ đây độ người. |
|
Mới hay chú tiểu nay thời ôm con Khiến cho thầy cũng ngờ luôn Dạy rằng: "Tình cảnh thấy còn hồ nghi Trong điều tai tiếng trước kia Chắc con khai báo không chi thật tình, Nếu như không phải con mình Đa mang chi vậy, gây thành tiếng tăm Con ai mặc họ lo toan." Kính Tâm bày tỏ tâm can cùng thầy: "Lời vàng thầy dạy xưa nay Dầu cho chín đợt dựng xây tháp đền Sao bằng làm phúc một phen Cứu người dù chẳng thân quen với mình Thầy chỉ bảo, con tuân hành Mạng người là trọng sao đành buông lơi." Sư nghe tiểu thốt mấy lời Khen rằng: "Con quả là người từ tâm!" |
|
Chăm nuôi con trẻ muôn phần thương yêu Con thời khát sữa sớm chiều Tiểu thời không sữa đủ điều khó khăn Vẫn nâng niu dù nhọc nhằn Nhai cơm mớm sữa ân cần mãi thôi, Đi xin sữa bị chê cười: "Tiểu kia tu có trót đời mà mong!" Họ nào hay đứa làm công Cùng Thị Mầu lúc lửa lòng khát khao Đã gieo tai tiếng ồn ào Khiến cho chú tiểu gánh bao oan tình. Mặc dư luận xấu quanh mình Kính Tâm nhẫn nhục tâm thành nuôi con Khi buồn bã, lúc héo hon Hóa ra có trẻ ít còn đau thương Tụng kinh, gõ mõ, rung chuông Ru con hòa tiếng nhẹ buông tối ngày. Bốn mùa lần lượt vần xoay Trẻ thơ thấm thoắt giờ này lớn lên Không bệnh hoạn, không thuốc men Tiếng kinh Phật độ cho thêm an lành Mấy năm trời đã qua nhanh Sớm chiều trẻ chỉ quẩn quanh chùa nhà Giờ đây tuổi đã lên ba Trẻ nay lại giống như là cha nuôi, Hình dung, ý tứ khác người Khác cha mẹ đẻ, khác nòi bản sinh Tương lai đến lúc trưởng thành Chắc là tươi sáng, thỏa tình cha nuôi. |
|
Công lao nuôi dưỡng thấy thời khả quan Ai ngờ sắp tới ly tan Bao năm tu học đạo vàng yêu thương Trần duyên trừ sạch mọi đường Không còn quyến luyến vấn vương gì đời Về nơi tịch diệt mà thôi Kính Tâm cảm thấy tới hồi ra đi Rời xa trần thế sầu bi Thác về cõi Phật tràn trề an vui. Đành rằng lệ chẳng tuôn rơi Đoái tình con trẻ nghĩ thời cũng thương Gọi con từ giã mọi đường Tự tay bèn viết vài hàng trối trăng Dặn con kỹ lưỡng ân cần Mang thư trao lại song thân quê nhà Sau khi mình đã rời xa Giã từ cái cõi ta bà khổ đau, Đồng thời đừng đợi chờ lâu Lên hầu sư phụ trình mau sự tình. Dứt lời căn dặn con mình Kính Tâm về cõi an bình từ đây Hóa thân để lại chốn này Hương hồn đã sẵn xe mây rước về. Khen thay con trẻ giỏi ghê Vật mình khóc lóc ngồi kề một bên Lời cha nhắn lại nào quên Vội lên trình báo sư trên thiền đường. |
|
Dạy người của nhóm đạo tràng ra coi: "Kính Tâm chầu Phật đi rồi Hãy ra xem xét mé ngoài thiền môn!" Đạo tràng tuân lệnh đi luôn Sau khi coi tỏ không còn hồ nghi: "Tiểu Kính Tâm là nữ nhi!" Mọi người trình lại sư nghe tỏ tường. Sư nghe tin thấy lạ thường Sai thêm bà vãi vội vàng ra xem Vãi trình mọi chuyện rõ thêm: "Tiểu là nhi nữ lành hiền chẳng sai Thế mà bị tiếng chê bai Bị người đầy đọa rạc rài đến nay!" Sư sai người báo làng ngay Quả nhiên thôn xóm quanh đây bàng hoàng Từ lâu cứ mãi nghi oan Xiết bao tội nghiệp! Vô vàn xót xa! Mọi người chen chúc đổ ra Thiện nam, tín nữ, lão bà, lão ông Đồng thanh ca tụng vô cùng: "Tiểu này nhẫn nhục tu trong cửa từ Quả là một bậc chân tu!" Thị Mâàu trắc nết phao vu cho người Mõ rao lập tức cho đòi Phải cùng cha mẹ ra nơi đình làng Cả ba nghe phán rõ ràng: "Số tiền sư nộp khoán làng truớc đây Cả ba phải trả phạt ngay Trả sư lại số tiền này gấp đôi, Tang ma mọi việc xong xuôi Phú ông trách nhiệm phải bồi hoàn luôn!" |
|
Sư bèn gọi tới ôn tồn hỏi han: "Trước khi lìa cõi dương gian Cha con có dặn con làm gì chăng?" Trẻ thưa: "Trong lúc trối trăng Cha con có viết vài hàng lại đây." Trẻ bèn trình bức thư ngay Xem xong sư mới được hay ngọn ngành, Thương cho tiểu của chùa mình Điều này, tiếng nọ oan tình chứa chan Thương nàng Thị Kính vô vàn. Dù cho cách trở dặm ngàn sá chi Sư truyền mang bức thư đi Đưa về cha mẹ tận quê nhà nàng. |
|
"Công ơn cha mẹ lớn bằng núi cao Con chưa báo đáp chút nào Ở thời chẳng được, đi sao không đành? Sinh làm phận gái mong manh Nên mười nhi nữ cũng thành như không Dù cho sống chết đều cùng Luôn mang tủi nhục trong lòng mãi thôi. Chuyện xưa chợt nhớ bồi hồi Mươi hàng gửi lại đôi lời thành tâm: Nữ lưu hổ phận vô ngần Dựa nền phúc ấm song thân nương nhờ. Từ ngày kết tóc xe tơ Bên chồng chung sống mặn mà ba năm Vì vô tình cắt râu cằm Cho nên gây đợt sóng ngầm nổi lên Chỉ vì giây phút kể trên Vợ chồng tình nghĩa tan liền ngờ đâu Đôi nơi cách trở lìa nhau Khiến cho cha mẹ xiết bao bồi hồi. Chốn quê tai tiếng mất rồi Con vì chữ hiếu phải dời chân đi Dù cho cách trở sơn khê Chùa xa thanh tịnh tìm về nương thân Mong qua bể khổ cõi trần Tới gần bờ giác, xa dần bến mê Đuốc quang minh sáng kể chi Cầu mong đốt cháy hết đi thành sầu, Theo đường khổ hạnh dài lâu Cầu mong cõi Phật được mau ghé vào, Chùa Vân cảnh đẹp xiết bao Dạt dào nguồn pháp dâng cao độ người Rẩy cành dương sạch trần ai Nào ngờ có ả gái trai tư tình Thị Mầu dâm loạn quẩn quanh Dối gian giá họa con đành chịu oan Khảo tra roi vọt bạo tàn Thân gầy vóc liễu vẫn cam chịu đòn. Thuở làm vợ cũng không tròn Chồng ngờ thất tiết tiếng còn mãi mang, Lúc làm trai chẳng vẹn toàn Gái kia trắc nết đổ oan tư tình, Nghĩ ơn cha mẹ sinh thành Xa xôi chốc đã trôi nhanh tháng ngày Sáu năm sớm tối quắt quay Niềm thương nỗi nhớ dâng đầy lòng con, Nghĩ niềm ly biệt héo hon Hết luôn sớm viếng, chẳng còn tối thăm Muôn phần bội bạc đã cam Con xin cha mẹ nhận trăm lạy này Xin ở lại, mong lành thay Phần con cõi tịnh từ đây tìm về!" |
|
Phú ông sắm sửa dám nề hà đâu Ngửa tay chịu việc tốn hao Chu toàn mọi sự trước sau cam lòng. Thị Mầu cũng gái má hồng Để tang Thị Kính như chồng mình thôi Cũng than khóc, cũng ngậm ngùi Phần thì xấu hổ với người lân bang Phần thì rầu rĩ võ vàng Mẹ cha đay nghiến mãi càng thêm đau Càng thêm thẹn, càng thêm sầu Đành liều tự vẫn còn đâu ngại ngần Kiếp sau bể khổ trầm luân Tiếng đời để lại muôn phần xấu xa. |
|
Nhận thư đưa tới xem qua rụng rời Nhớ mong con mấy năm trời Thư về lại hóa ra lời biệt ly. Ông bà than khóc não nề Con thời đã khuất, thư thì còn đây Ông bà vội vã đi ngay Non cao, nước thẳm thân gầy quản chi, Nghe tin, Thiện Sĩ cùng đi Xót tình vợ cũ xưa kia mặn nồng, Khi vượt núi, lúc băng đồng Cả ba cùng san sẻ chung gánh sầu Đường trường bước thấp bước cao Hỏi thăm, lần lối tìm vào chùa Vân. Tới thiền môn vừa dừng chân Ngẩng trông đã thấy cành phan trên đầu Phất phơ tấm lụa đỏ mầu Người ta chuẩn bị rước đầu đám ma Cả ba bật khóc xót xa Chan hòa khóe mắt, nhạt nhòa bờ mi. Từ ngày Thị Kính ra đi Gia đình mong mỏi dễ chi kiếm tìm Tìm con như thể tìm chim Vớt trăng giữa biển, mò kim dưới hồ Bấy lâu tin tức mịt mù Ai hay con tới cửa từ nương thân Giờ con từ giã cõi trần Bỏ cha mẹ lại xa gần không ai Để mà trông cậy nay mai Mẹ thời đau yếu, cha thời già nua. |
|
Là chàng Thiện Sĩ giờ như mất hồn Hai dòng nước mắt mãi tuôn Đớn đau tâm khảm, héo hon cõi lòng Nhớ xưa chỉ núi thề sông Lời nguyền thắm thiết vợ chồng yêu thương Tơ duyên bỗng tách đôi đường Vì chàng lỗi đạo nên nàng bị oan! Tưởng rằng sau chuyện ly tan Là ngày tái ngộ ngập tràn niềm vui Lại hợp duyên, lại kết đôi Nào ngờ nàng đã lìa đời còn chi Thế là vĩnh viễn phân ly Âm dương đôi ngả còn gì nữa đâu, Trong cơn chất ngất u sầu Nghiệm ra trần thế từ lâu não nề Chàng thề: "Xin được chết đi Họa may có dịp cận kề nhau ngay Tương phùng trong kiếp sau này Như chim liền cánh, như cây liền cành!" Người ngoài nhìn thấy sự tình Động lòng thương cảm đứng quanh sụt sùi. |
|
Sửa đường dẹp lối tiễn người ra đi Sẵn sàng huyệt mộ và bia Đoàn người đưa đám tức thì theo sau Song thân Thị Kính dẫn đầu Có con của ả Thị Mầu cạnh bên Tang ma tiếng nhạc trổi lên Điệu kèn ai oán vang rền không trung, Một dây lụa trắng bềnh bồng Giăng làm cầu tế độ vong hồn người Từ bờ đau khổ trần ai Qua bờ giải thoát là nơi tuyệt vời. Theo đưa bao kẻ ngậm ngùi Chạnh lòng nghĩ đến cuộc đời khổ thay Lệ như mưa, sầu như mây Âm dương tình nghĩa trọn đầy tiễn nhau, Mồ yên mả đẹp trước sau Mọi người mới kéo nhau vào chùa trong Cầu siêu tổ chức thật đông Đủ mười lễ vật thấy không thiếu gì, Lời kinh cầu nguyện vang đi Đưa hồn người chết hướng về Tây Phương Chúc cho giải thoát mọi đường Về miền Cực Lạc rỡ ràng kiếp sau. |
|
Có khi cõi Phật xa đâu chốn này Giữa trời chợt một vầng mây Năm mầu phô sắc nhẹ bay tới gần Trên đàn tràng hiện toàn thân Dáng hình Đức Phật muôn phần uy nghi Hai bên xe quý Phật đi Cờ bay lặng lẽ, lọng che âm thầm. Phật truyền cho tiểu Kính Tâm Siêu thăng làm Phật Quan Âm tức thời Lên trên mây đứng cạnh Ngài Trẻ kia cũng được lên nơi cận kề Phâät thương cho trẻ mọi bề, Còn như chàng Thiện Sĩ kia lờ đờ Chẳng tinh anh, cứ thẫn thờ Hóa làm chim vẹt đứng nhờ một bên, Và rồi Phật lại độ thêm Song thân của tiểu được lên trên tòa. |
|
Từ đây chung hưởng thật là vẻ vang Phúc nhiều như cát sông Hằng, Gia đình hoan hỷ siêu thăng trọn bề Lên miền Cực Lạc còn chi Đây là cõi Phật A Di Đà rồi An lành, sung sướng, vui tươi Người tu Đạo Phật suốt đời cầu mong. Đàn tràng im lặng vô cùng Mọi người quanh đấy đều trông rành rành Gieo nhân lành, hái quả lành Lời vàng Phật dạy tu hành quên sao, Gương bà Thị Kính nêu cao Mãi luôn nhắc nhở cho bao nhiêu đời. |
|
|
|
GHI CHÚ: Soạn giả không giữ bản quyền. Hoan nghênh in ấn hoặc phổ biến bằng bất kỳ hình thức nào khác. LIÊN
LẠC: giaongo@msn.com
|
[ Trở Về ]