Trở Về   ]       [  Tác giả   ]

Laiquangnam giới thiệu
Trương Kế 
*
Phong Kiều dạ bạc
Bối cảnh bài thơ

Trong một đêm trăng thi nhân thuyền dừng lại neo bến Phong Kiều, cảnh sắc nơi đây có núi Côtô, có chùa Hàn Sơn đối diện. Thấy CôTô  khách thơ nhớ lại nơi nầy trước đây đã xảy ra bao thăng trầm của lịch sử, cuộc chiến tranh Ngô Việt tàn khốc thời chiến quốc với bao nhiêu anh hùng và gian hùng , bao nhiêu người khôn và kẻ dại , và cả niềm đau của thân phận nữ nhi đan xen nhau ...

 Nguyên tác

 楓橋夜泊

月落烏啼霜滿天,
江楓漁父對愁眠。
姑蘇城外寒山寺,
夜半鐘聲到客船。

Phiên âm

Phong Kiều dạ bạc

Nguyệt lạc ô đề sương mãn thiên,
Giang phong ngư hoả (1)đối sầu miên.
Cô Tô thành ngoại Hàn San tự,
Dạ bán chung thanh đáo khách thuyền.
                   Trương Kế

Dịch thơ :

Quạ kêu sương đậm trăng tà ,
Đèn  thuyền phong rủ đối qua 1giấc hồ .
(2) Hàn San tầm thấy (3) Cô tô ,
Nửa khuya chuông gióng bước vô khách thuyền .
                   Laiquangnam dịch

Chú thích vài từ

 1 - đối vừa là cùng nhau ,như ”đôi ẩm ", vi dụ , đối mặt nhau cùng uống rượu , đối vừa là tương phản nhau  như "đối thủ” kẻ thù của nhau . .
2 - giấc hồ .là  giấc mơ hóa thấy mình  bướm của Trang Sinh
3 - Hàn San ,  tên chùa, địa danh, nghe âm như núi lạnh vào thời điểm của tác giả bài thơ .
4 - Cô Tô , là địa danh, là kinh đô của Ngô ...
5 - gióng là đánh , dộng , // 4 gióng là giở chân lên bước nhẹ nhàng vào  ..

Đôi điều thưa với khách thơ khi đọc bản dịch Viêt ngữ

1-trong tâm thức Việt
Quạ kêu sương là nỗi buồn bàng bạc trong  trong ca dao VN
2- Âm ,đấu giọng Quảng nam hỏi ngã đọc như nhau  ví dụ rủ ,rũ ...
3-nó là bài thơ đẫm tính chất Vô thường, diệt khổ... của Phật giáo.

Ý thơ còn vương lại

Theo laiquangnam mắt thơ chính là địa danh Cô Tô  ,Khách thơ chợt  suy luận khôn dại  khi xem Đông châu liệt quốc , www.vnthuquan.com

Khách thuyền tại Cô Tô thành đêm nay là những ai ?

Họ là khách Ngô hay khách Việt  ?

I_Nếu  Họ là khách Ngô thì  có lẽ nào họ lai là :
(1) Ngũ Tử Tư  người năm xưa qua một đêm bạc trắng ,
(2) Vua Ngô Phù Sai , kẻ đang say men chiến thắng ,hay đang chờ chết
(3)  Bá Hỉ  .quan tướng quốc tham ăn nhận tiền hối lộ của Việt Câu Tiển  .

II_Nếu  Họ là khách Việt thì có lẽ nào họ lại là:
(1) Việt Câu Tiển  đang lo nghĩ không biết mọi việc ra sao ..hành xử thế nào sau khi đã dành được tổ quốc , giết ai , giữ ai .
(2) là mưu sĩ  Phạm Lãi đang nghĩ mình nên trốn đi vào lúc nào?.
(3) tướng quốc Văn Chủng,ta có nên nghe lời Phạm Lãi hay không?
(4) Tây Thi, Ngô phù Sai  hay Viêt Câu Tiển ai là  người mang đến lẽ sống cho mình.

III_ có khi lại chính là khách thơ (?)
Yêu nước như Tây Thi là ngu hay khôn đây ?  .

Khách thơ thấy gì qua hai câu :

Cô Tô thành ngoại Hàn San tự,
(2) Hàn San tầm thấy (3)Cô tô ,

thì ra "Cô Tô thành ngoại Hàn San tự,” (2Hàn San tầm thấy 3Cô tô ) Nhà Phật luôn tìm về cứu độ chúng sinh.Phật đâu có bỏ ai .

Ngoài ra khách thơ  giật mình khi thấy rằng kẻ đang làm quan gục mặt ăn cho cố vào như Bá Hỉ của Ngô ,y đã để mất nước. Việt Câu Tiển sai giết ngay cả nhà y, bởi chính y khi làm tướng quốc nước Ngô đã nhận tiền hối lộ của ngoại bang (của  Việt Câu Tiển ) làm tiêu tổ quóc mình.  Giết làm gương cho trăm họ và cũng để cảnh giác quan lại của mình. Bá Hỉ và đồng  bọn quan lại đâu còn tổ quốc mình để mà dấu hay tiêu pha cho hết vàng bạc châu báu mà mình đã tích lũy trước đó .

Ghi thêm

Khách thơ  nào thích thì đọc  bản này ,trong này laiquangnam dùng hai từ tượng thanh Boong...boong! ...u! u....
khi chuông chùa ngân trong đêm.   BOONG .... U ......như vòng lặp luân hồi , Boong tiếng chuông khởi  kêu lớn .....rồi  U tắt dần rồi lại  BOONG !  .... U ...! BOONG !.... U!  ... ....

Quạ kêu sương đậm trăng tà ,
Đèn  thuyền phong rủ đối qua ( 1) giấc hồ .
(2) Hàn San tầm thấy (3) Cô tô ,
Nửa khuya chuông gióng boong...!  –u....!  đáo thuyền  .
     Laiquangnam dịch

Xin tham khảo thêm :Tham khảo lạm bàn bài "phong kiêu dạ bạc " trong  www.caliweekly.com