Chim Việt Cành Nam         Trở Về  ]                [ Tác giả  ]
Laiquangnam giới thiệu
Nguyễn Du (1765-1820)

Tống nhân

(Tiễn người )

Nguyên tác

送人

香芹官道柳青青
江北江南無限情
上苑鶯嬌多妒色
故鄕蓴老尙堪羹
朝庭有道成君孝
竹石多慚負爾盟
惆悵深宵孤對影
滿床滯雨不堪聽

Phiên âm

Tống nhân

1.    Hương Cần quan đạo liễu thanh thanh
2.    Giang bắc giang nam vô hạn tình
3.    Thượng uyển oanh kiều đa đố sắc
4.    Cố hương thuần lão thượng kham canh
5.    Triều đình hữu đạo thành quân hiếu
6.    Trúc thạch đa tàm phụ nhĩ minh
7.    Trù trướng thâm tiêu cô đối ảnh
8.    Mãn sàng trê vũ bất kham thinh
 

Dịch thơ quốc âm

Tiễn bạn

Đường Hương Cần xanh xanh tơ liễu
Đầu cuối sông ấm địu bao tình
Ngự viên oanh kỵ sắc hình
Cố hương rau nhút gi(v)à canh ngon lành

Thuận đạo triều đình _ Anh hiếu hạnh,
Lỗi thề thạch trúc _Tớ thân điêu!
Nửa khuya đối bóng buồn thiu
Trên giường nằm nướng chín chiều mưa rơi!

Laiquangnam
 

Ghi chú

Không biết có phải từ Trúc Thạch của Nguyễn Du mà  Bùi Giáng "chế ra cụm Thạch thảo chăng?". khi BG ngồi dịch thơ Apollinaire  . Hoa thạch thảo ( la bruyère ) . Nguyên tác thơ  Guillaume Apollinaire (1880-1918) .  "Ta ngắt đi một cụm hoa thạch thảo". toàn văn bài thơ L'Adieu của nhà thơ Pháp gốc Ba Lan ...Link:  www.chimviet.free.fr;
http://chimviet.free.fr/truyenky/songviet/svdgn063_thachthao.pdf

上苑鶯嬌多妒色
故鄕蓴老尙堪羹

Thượng uyển oanh kiều đa đố sắc
Cố hương thuần lão thượng kham canh

4- thuần là rau thuần, dân gian goi là  rau nhút. Rau nhút là loại rau dùng đẻ nấu canh chua với tôm tép, cua hay cá đồng. Rau nhút hơi giông giống cây mắc cở. Rau già thì không ăn được vì  rất dai . Ấy thế mà cụ Nguyễn nhà Mình nói rằng cộng rau nhút cố hương tuy già mà vẫn làm nên tô canh Ok.  Vào google gỏ cụm từ khóa " rau nhút khoai sọ" quá nhiều bài viết về quê hương. Thuần là tiếng Tàu, trong Tiếng Việt nó là rau nhút của quê hương mình. Rau nhút đã già của cố hương cũng làm nên một tô canh (dĩ nhiên là ngon rồi, làm sao mà không ngon cho được khi mà người duTử  nuốt cả đất trời ,kỷ niệm về quê hương qua tường gắp đũa!.

 "Cố hương thuần lão thượng kham canh"  .Cây rau nhút đã già của cố hương vẫn cho được bát canh ngon. Ý thơ thâm trầm, ngữ nghĩa song hành, có cả nghĩa cho người bạn "già" được vua cho lui về chăm sóc mẹ, hay mẹ già được gọi là "thuần lão ",  chính thuầnLão làm cho bửa cơm trở nên ngon đậm?. Tùy nghi theo cảm xúc của Khách thơ .

Cặp câu 3,4 .Nỗi kinh hoàng cho những Ai là người trong cuộc ,  "mang thân về với triều đình " . Nguyễn Du muốn rứt ta về vui thú điền viên mà không được .

Ngự viên oanh yến lòng tà
Cố hương rau nhút đậm đà bát canh

Các bạn nhớ câu chuyện "bát canh hẹ" của bà mẹ già Trung hoa gởi đến cho người con trai mang thân tù nhân trong Quốc văn giáo khoa thư trước 75.

Trúc thạch đa tàm phụ nhĩ minh
Lỗi thề thạch trúc thẹn thân ta

Lại là một câu hay nữa nhất là khi nó gắn chặt vói hai câu kết. Ba câu kết chặt sẽ "dần lòng người ly khách" nay đang ở phương trời nào đó.Giá mà mình được được phép chôm thơ của Ông Già Nguyễn và viết lại bốn câu cho dễ  nhớ

Cố hương canh nhút canh cần
Lỗi thề thạch trúc thẹn thân đà nhiều
Nửa khuya đối bóng buồn thiu
Trên giường nằm nướng chín chiều mưa rơi!

+  +  +
Tô canh rau nhút, tô canh rau cần
Nhớ quá Tô canh rau  tập tàng tại cố hương  !