Trở Về   ]         [  Tác giả  ] 
Laiquangnam giới thiệu
Bạch Cư Dị 

Cảm kính 

白居易
感   鏡
laiquangnam dịch tặng cho những người đàn ông Việt xa quê cuối đời lúc thúc một mình
trong lòng biết bao thương nhớ người vợ hiền thục . Thơ Bạch cư Dị
Nguyên tác
        感   鏡

1-    美人 與 我 別,
2-    留 鏡 在 匣 中。
3-    自 從 花  顏 去,
4-    秋 水 無  芙蓉。
5-    經 年 不 開  匣,
6-    紅 埃 覆 青 銅。
7-    今 朝 一 拂 拭,
8-    自顧 憔 悴 容。
9-    照 罷 重 惆 悵,
10-  背 有 雙 盤 龍。

Phiên âm
Cảm kính

Mỹ nhân dữ ngã biệt
Lưu kính tại hạp trung
Tự tòng hoa nhan khứ
Thu thuỷ vô phù dung
Kinh niên bất khai hạp
Hồng ai phú thanh đồng
Kim triêu nhất phất thức
Tự cố  tiều tuỵ dung
Chiếu bãi trùng trù trướng .
Bối hữu song bàn long.

Có bản trên mạng internet ( gốc từ Trung hoa lục điạ ) ghi tại câu 8, chữ chiếu ] ,

8-    自照憔 悴 容。
9-    照 罷 重 惆 悵,

Tự chiếu tiều tuỵ dung ,
Chiếu bãi trùng trù trướng.

trong khi các bản của VN thì ghi tự cố []  trong bản Thơ Đường của giáo sư ĐHVKSG và ĐHSPSG Trần trọng San thì ghi là cố [ ], có lẽ bản nguồn của Trân trọng San này cũng có lý do bởi hai câu 8,9 liền nhau , có mười từ mà đến có hai chữ "Chiếu" lặp lại là điều mà người xưa thường tránh . Thế nên  hai câu

8-    自顧 憔 悴 容。
9-    照 罷 重 惆 悵

Tự cố tiều tuỵ dung ,
Chiếu bãi trùng trù trướng.

có thể hay hơn là bản có nguồn từ Trung hoa lục địa .

Tạm dịch nghĩa và chú vài từ

a-Cảm kính , tạm dịch ý : Nhìn gương thương cảm .
b-Thức,từ tiếng Tàu ,  [] là lau , phất thức là lau quét .
c- Chiếu là soi,tiếngViệt ta còn từ chiếu cố , chiếu(đt) còn nghĩa là dựa trên …
ví dụ chiếu văn bản …
d- Cố là trông lại ,tự cố là tự ngắm ….,trong tiếng Việt ta còn từ cố vấn.

tạm dịch nghĩa toàn văn

Nhìn gương thương cảm

Người đẹp cách biệt ta
Để lại tấm gương soi trong hộp
Từ khi mặt hoa xa cách
Làn nước mùa thu không còn hoa sen nữa
Suốt năm không mở ra xem
Bụi hồng đã phủ mờ đồng xanh
Sáng nay mang ra lau chùi
Thấy mình hình dung tiều tuỵ
Xem xong lại càng ngậm ngùi
Sau gương có đôi rồng cuộn

Dịch thơ quốc âm
Cảm kính
(Cảm xúc qua gương)

Mỹ nhân từ dạo xa ta ,
Chiếc gương trong hộp là quà chia phôi (!)
Mặt hoa từ dạo xa rồi,
Nước thu thấy đó mấy hồi thấy sen.
Suốt năm không mở thành quen ,
Bụi hồng bám kín phủ hoen gương đồng,
Sáng nay, gương mới lau xong,
Mặt ai hốc hác nhác trông… sững sờ! .
Soi xong buồn vẩn buồn vơ,
Cặp rồng còn múa sờ sờ sau gương.

Lqn – dịch – thg6-15-2007
-o0o0-
1- từ MỹNhân dùng để chỉ người đẹp một cách toàn diện, cả từ dung nhan đến nhân cách, nhất là với những  ai dùng chữ này . Đừng dịch ra là người đẹp. Trong tiếng Việt mình, đôi khi từ “người đẹp” dùng để bỡn cợt đối tượng nữ,  ví dụ: đi đâu mà về khuya dzậy người đẹp. Trong trường hợp bỡn cợt này người ta không thể dùng từ mỹxnhân ,trang trọng. Vậy quý cô, quý bà khi nghe ai khen “người đẹp” xin đừng có vội mừng.
laiquangnam