Trở về

thấy mình. . . như sương 
Phụ bản
 
Ba Chúng Ta Tắm Sông Thuông
Ngâm mình nước ấm sông Thuông
Bốn mươi năm lẻ tình vương bến này
Hỏi chi ai tỉnh ai say
Ta lo kỳ cọ bụi dày tấm thân
Tóc huyền rồi tóc hoa râm
Gội dòng trong mát ngâm xanh biển trời
Hôm nay trời đã cuối hạ mà Nha Trang vẫn còn nóng bức. Nhớ đến bạn và quê hương của bạn. Nhớ quê bạn với nhiều kỷ niệm thuở còn là học sinh. Có biết bao là mảnh lòng. Nơi ấy có một dòng sông. Kỷ niệm về một dòng sông nơi quê hương nào cũng nao nao niềm thương nhớ. Nhưng quê hương bạn lại có một dòng sông gây nhung nhớ cho bạn và cho những người bạn của bạn. Đó là con sông Thuông. Chắc chắn là tên con sông Thuông không có trên bản đồ của tỉnh Ninh Thuận. Thôn Thuận Hòa duy nhất chỉ có bến Thuông là bến trầu nơi quê hương bạn. Những vườn trầu của thôn Thuận Hòa nằm sát mé sông, mỗi buổi sáng thuyền ghé lại chở trầu xuôi về Phan Rang bán cho bạn hàng. Bến trầu có tên gọi là bến Thuông.

Bạn bè của bạn thấy tên bến Thuông đẹp và thơ mộng nên gọi luôn con sông này là sông Thuông. Thật ra nó có tên trên sách vở là con sông Dinh. Thường ở tỉnh nào có dinh của phủ huyện đóng bên bờ sông thì gọi tên con sông đó là sông Dinh ( con sông có dinh phủ huyện đóng trên bờ) Phan Rang có con sông Dinh, Khánh Hòa cũng có con sông Dinh ở Ninh Hòa vì xưa kia trên bờ sông có dinh Bình Khang đóng. Rất nhiều nơi có tên sông Dinh.

Cho nên chỉ có trong lòng chúng ta là có con sông Thuông, con sông của tình bạn bè thuở còn là học sinh.

Gọi con sông Thuông là con sông tình bạn vì con sông này có một bến Thuông mang nặng nghĩa tình, thơm vị trầu xanh mới hái và kỷ niệm xanh ngát mùa hè. Gọi mùa hè vì dòng sông này đã tắm mát chúng tôi vào các mùa hè nghĩ học cùng nhau từ Nha Trang về bến sông Thuông để được trần truồng cùng nhau tắm mát dưới dòng sồng không sâu song cũng đủ cho nước ngập lên đến nách. Từ Nha Trang chúng tôi đáp xe hỏa , mang theo xe đạp, xuống ga Tháp Chàm rồi đi tiếp xe đạp đến bến sông cùng nhau lôi qua bến Thuông rồi vào nhà bạn.

Tôi còn nhớ những buổi lội sông, nước không sâu và cũng không cạn nên để tránh sự ướt áo quần chúng tôi đều cởi hết quần áo rồi vác xe đạp lên vai lội tồng ngồng qua sông cười nói vui vẻ dù bên bờ sông có các cô thôn nữ đang ngồi rửa trầu hay giặt áo quần.

Một đôi khi có bạn gái cùng học đi theo chơi, chúng tôi vẫn cứ tự nhiên lội qua trước và để cho ban gái tùy tiện lội sang sau. Chúng tôi lại bày mưu cho các chị cách tránh ướt áo quần và tự nhiên về thẳng nhà bạn sau dãy tre rậm ven sông. Tuổi thơ hồn nhiên và hạnh phúc như thế đấy.

Năm vừa rồi chị Minh Châu từ Mỹ về thăm Việt Nam có nghe tôi nhắc lại câu chuyện lội sông của mấy chị, chị bèn cười nói:

- Xạo hoài, khi đó bọn mình cứ để nguyên quần áo mà lội rồi vào nhà mượn quần áo của chị Mỹ Linh, chị anh Tâm, mà thay. Bây giờ bọn mình là bà nội bà ngoại rồi, nhắc đến thời tuổi trẻ thật là vui, thật là hạnh phúc.

"Tóc huyền rồi tóc hoa râm" chắc chắn là Lê Văn Tâm nói đến các bạn gái rồi vì bạn trai đâu có ai có tóc huyền đâu?

Về chơi ở thôn Thuận Hòa ngoài cảnh trí thiên nhiên trên mảnh vườn trầu có đầy đủ trái cây như chuối, ổi, mãng cầu, sa bô chê, mít, xoài v,v.. chúng tôi còn được thưởng thức mùi vị thơm dẽo và ngọt của bắp luộc Thuận Hòa. Bắp Ninh Thuận nổi tiếng khắp nơi vì có vị ngọt, hương thơm và rất dẻo. Nhiều khi vườn không còn bắp chúng tôi lại phải chở nhau đi xuống tận Phan Rang mua bắp tươi về nấu để thưởng thức vị bắp dẻo thơm của bến sông Thuông.

Ngoài việc ăn uống vui chơi khắp xóm khắp làng, chúng tôi còn được tắm trên dòng sông quê hương của bạn. Nước sông Thuông không bao giờ cạn dù mùa hè nắng hạn vì nguồn nước xuất phát từ cao nguyên Đà Lạt. Nước sông trong trẻo và dịu mát vô ngần. Chúng tôi thường nói đùa nước sông mát là vì ngọn nguồn từ xứ lạnh trôi về.

Buổi trưa, dưới ánh nắng rực rỡ và gay gắt của xứ Phan Rang ( nơi có nhiệt độ nóng nhất và ít mưa nhất nước) việc tắm sông Thuông là một công việc quí báu nhất của con người sống trong nắng gió. Gió thổi cát bay trên bãi cát trên sông, gió cũng làm mát thêm khi ta dầm mình trong lòng sông mát.

Buổi chiều tuy gió thổi nhiều song nhờ nước ấm nên có thích thú riêng. Chỉ cần ngâm mình trong đòng nước, chúng tôi kỳ cọ lưng cho nhau để cùng nói những chuyện tâm tình, thầm kín khỏi sợ người chung quanh nghe lén. Dòng sông thân tình trôi êm và câu chuyện như được lắng chìm xuống lòng sông lặng lẽ. Chúng tôi giống như những người lớn tuổi tắm sông để cảm nhận để hưởng thụ những mật ngọt, hương thơm của quê hương dâng tặng. Chúng tôi không bao giờ tắm sông vào buổi sáng vì có nhiều cô gái ngồi nơi bến chờ ghe đến chở trầu xuống Phan Rang.

Tắm trên dòng sông Thuông tuy dầm thân trong nước ngọt mà lòng như ngâm trong hương tình của biển thắm Nha Trang. Nha Trang và Thuận Hòa đối với chúng tôi tuy hai mà một. Cùng một vòm trời và cùng một tâm tình.

Quê hương chúng ta trải rộng được nối kết nhờ những mảnh tình yêu và kỷ niệm của thuở thiếu thời. Cho nên bình bài thơ "Ba chúng ta cùng tắm sông Thuông" của Lê Triều Phương mà tôi chỉ nhắc đến các kỷ niêm lúc còn là học sinh của ba chúng mình.

Bài thơ đã đưa chúng mình về lại với quá khứ , như giúp chúng ta có lại những cảm giác tắm trên sông Thuông, vui đùa dưới vòm lá xanh tươi nơi vườn trầu vườn trái cây ngon ngọt. Những ngày xưa thân ái, những ngày xưa chúng ta có chung một mẹ luôn luôn chăm sóc miếng ăn giấc ngủ cho con và bạn của con. Tâm ơi! Châu ơi! và các bạn thuở cùng học chung ở trường Kim Yến, các bạn có cảm nhận được con sông Thuông vẫn chảy mãi trong lòng chúng ta trong cuộc đời đầy bận rộn riêng tư khiến chúng ta đã quên nhau vì xa cách.

Quách Tùng Phong
* *
(<- trang trước)  /  (-> trang sau)